woensdag 10 mei 2023

20 april 2023

Voor de oorlogsroman Tot ziens daarboven ontving auteur Pierre Lemaitre in 2013 de Prix Goncourt, de meest prestigieuze prijs in de Franse literatuur. Dat wil natuurlijk wat zeggen. Veel eigenlijk. Ook dat het een goed boek is, een zeer goed boek. 

De roman begint tien dagen voor de wapenstilstand in 1918. Soldaat Albert voelt het einde van de oorlog naderen, maar wordt door luitenant Pradelle gedwongen tot een laatste offensief tegen de Duitsers. Eerst stuurt Pradelle twee soldaten op verkenning, maar om zijn manschappen met de nodige verbetenheid op oorlogspad te sturen, schiet hij hen in de rug. Omdat Albert hem doorheeft, duwt de luitenant hem in een put, waarna hij de boel laat ontploffen en hem zo levend begraaft. Zijn overlevingsdrang en zijn kompaan Edouard redden hem echter uit het gat, net op het moment dat die laatste een granaatscherf midden in het gezicht krijgt. De lotgenoten Edouard en Albert worden zo vrienden voor de rest van hun leven.

Dat naoorlogse leven loopt echter niet op wieltjes. Albert en Edouard voelen zich verraden door de samenleving. Ze slaan zich in de schaduw zo goed mogelijk door alle ellende heen, en nemen tegelijk ook wraak op de maatschappij, die nalaat om haar gewonde en getraumatiseerde soldaten een plek te geven in een samenleving die de oorlog zo gauw mogelijk achter zich wil laten. Ook de nagel aan hun doodskist Pradelle blijft zich wentelen in zijn verdorvenheid door profijt te slaan uit het opruimen van de talloze oorlogsslachtoffers.

Tot ziens daarboven is een zeer gelaagde en spannende naoorlogsroman met morbide trekjes. De bekwame pen van thrillerauteur Lemaitre tekent een land dat worstelt met zijn eigen puin en met de fraudeurs die daar ook nog eens van profiteren. Zo schetst hij een ontluisterend beeld van de mens in zijn pogingen te overleven, al is het ten koste van de ander. Na de oorlog is er weer vrede in het land, maar of de mensen ook bevrijd zijn, is nog maar de vraag. Als het hier niet lukt, dan misschien wel daarboven.

Leesgegroet ging met veel leesplezier helemaal op in dit unieke verhaal. Evengoed viel er enige afkeer te bespeuren voor de soms al te plastische weergave, maar de onweerstaanbare taal en stijl van Lemaitre konden dan weer op algemene goedkeuring rekenen. Een schitterende roman, zo beoordeelden de meeste Leesgegroeters deze Tot ziens daarboven.

maandag 8 mei 2023

Poëtegem (266)

Geen dag kan zo beginnen (Jac. van Hattum)


Geen dag kan zo beginnen,

als deze dag begon;

ik kwam mijn kamer binnen

en daar was enkel zon.


De klok was staan gebleven,

maar ik vroeg naar geen uur;

de tijd was opgeheven,

daar was slechts licht en duur.


En duur en licht en luister;

de winter was voorbij;

in rouwfloers sloop het duister

en vluchtte weg van mij.


De zon op drup en perel,

viel over knop en tak;

en voor me zong de merel

op buurmans pannendak.


Geen dag kan zo beginnen,

als deze dag begon:

ik kwam mijn kamer binnen

en daar was enkel zon.