Mooie zinnen (2)

Hoewel het hier geen openingszin betreft moest ik spontaan denken aan deze zin uit Celibaat van Gerard Walschap: "Het eerste dat hij kocht was een auto en het eerste dat hij overreed een kind."

Bijdrage door Geert

Mooie zinnen (1)

Beginzinnen zijn zinnen die je in het verhaal (moeten) trekken, die je enthousiasmeren, overhalen of overtuigen. Soms doen ze dat, soms niet. Soms doen ze het goed, soms niet. Als ze het goed doen, doen ze het onweerstaanbaar, vol overgave en trefzeker. Vaak is wat volgt dan ook de moeite van het lezen waard, al is dat geen garantie. Bij het zoeken naar een goed boek, is het lezen van de eerste zin dan ook vaak een goede hulp.

Mooie zinnen, een nieuwe rubriek met overtuigende, raadselachtige, intrigerende en/of mooie woorden. Hier gaan we:

Zodra ik hem zag, wist ik dat Léopold Wiesbeck de mijne zou worden. Ik was elf jaar, hij vijfentwintig. (Het strand van Oostende, Jacqueline Harpman)

Mooie beelden (7)

Leestips (22)

Haal mensen uit hun beschaving, plaats hen in de natuur die hen vijandig is, lever hen uit aan the struggle for life, om te overleven, met en tegen zichzelf, en zie ... het beest in de mens? de mens in de mens?

Minstens drie auteurs waagden zich aan dergelijk verhaal, en met succes. Ik denk aan Moi qui n’ai pas connu les hommes / Ik die geen man gekend heb, van ‘onze’ Jacqueline Harpman (mag ik een franstalige Belgische (grote) schrijfster nog de ‘onze’ noemen?) , aan The road / De weg van Cormac McCarthy, en nu aan Dit zijn de namen van Tommy Wieringa.

Deze laatste vertelt over een groep vluchtelingen, die verraden worden door mensenhandelaars die hen droppen in de steppe en hen een ander land beloven dat ze niet vinden. De stroper, de lange man, de vrouw, de jongen... slagen er met bovenmenselijk lijden en meer dood dan levend in een grensstad te bereiken waar ze worden gevangengezet en beschuldigd van moord. De politiecommissaris van deze Oosteuropese stad vol corruptie - urban jungle - is op zijn manier op zoek naar de mens in zichzelf, zijn naam, zijn herkomst (joods?). Een tocht door de steppe, door de woestijn en door het verleden naar een identiteit, een zin van het leven.

Drie fabels, driemaal een huzarenstukje dat geen echte antwoorden geeft, maar de lezer opzadelt met vragen. Ze verdienen alle drie herlezen te worden. Misschien worden ze ooit onderworpen aan een diepgaander vergelijkende studie. Hoe dan ook, Tommy Wieringa tilt zichzelf met deze nieuwe roman – twee afwisselende verhaallijnen die niet zonder humor op het einde samenkomen – op een hoog niveau en moet geenszins onderdoen voor zijn twee grote collega’s. Te lezen!

Bijdrage door Luc

Poëtegem (11)

Een der mooiste uit het Nederlandse taalgebied en daarom op de eerste rij in ons collectief geheugen.

Het huwelijk (Willem Elsschot)

Toen hij bespeurde hoe de nevel van de tijd

in d'ogen van zijn vrouw de vonken uit kwam doven,

haar wangen had verweerd, haar voorhoofd had doorkloven

toen wendde hij zich af en vrat zich op van spijt.

Hij vloekte en ging te keer en trok zich bij de baard

en mat haar met de blik, maar kon niet meer begeren,

hij zag de grootse zonde in duivelsplicht verkeren

en hoe zij tot hem opkeek als een stervend paard.

Maar sterven deed zij niet, al zoog zijn helse mond

het merg uit haar gebeente, dat haar toch bleef dragen.

Zij dorst niet spreken meer, niet vragen of niet klagen,

en rilde waar zij stond, maar leefde en bleef gezond.

Hij dacht: ik sla haar dood en steek het huis in brand.

Ik moet de schimmel van mijn stramme voeten wassen

en rennen door het vuur en door het water plassen

tot bij een ander lief in enig ander land.

Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad

staan wetten in de weg en praktische bezwaren,

en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,

en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.

Zo gingen jaren heen. De kindren werden groot

en zagen dat de man die zij hun vader heetten,

bewegingsloos en zwijgend bij het vuur gezeten,

een godvergeten en vervaarlijke aanblik bood.

Leestips (21)

Alessandro Baricco, een grote naam, een innemend (Italiaans) schrijver. Laatst kende De Barbaren heel wat succes, een reflectie in columns over de mutatie die de moderne mens ondergaat onder invloed van onder andere de moderne media. Gaat de cultuur ten onder aan vervlakking? Ja, een cultuur verdwijnt, en maakt plaats voor een andere. Meer details in dit boeiende boek, dat ons doet nadenken over wie we waren (de romantiek!!) en wie we worden.

Verplichte lectuur (geen evangelie!) voor onderwijsmensen die dag na dag tegenover ‘barbaren’ staan! Met een schitterende uitsmijter over het bouwen van muren om de waan van een (zuivere) identiteit te ondersteunen.

En nu is hij terug met het mooie Mr Gwyn over een gevierd schrijver die besluit ermee op te houden en na heel wat zoeken overgaat tot het maken van (geschreven) portretten die de geportretteerde aan zichzelf teruggeeft, thuisbrengt. Zijn model hierbij lijkt me Lucian Freud. Een prachtig verhaal, dat geen onmogelijkheden schuwt, zoals ook het geval was in vorige meesterwerken (ik denk niet te overdrijven) Zijde, Novecento, Land van glas, Een oceaan van zee, City (!!!) en Emmaus.., 

Aanraders!

Bijdrage door Luc

Leestips (20)

Paul Auster, Winterdagboek . Een der groten van de hedendaagse Amerikaanse (New Yorkse) literatuur heeft totnogtoe een prachtig oeuvre bijeengeschreven, met romans (Moon Palace, De Muziek van het Toeval), poëzie en autobiografische geschriften. Hij maakte ook schitterende films (Smoke!!!).

Aan deze voorlaatste categorie voegt hij nu een nieuw geschrift toe, dat hij voorstelt als de overpeinzingen van iemand die 64 wordt  (When I get older, losing my hair ...) – geef toe, het zijn denderende dagen. Het is een boeiend overzicht van zijn leven, zijn liefdes, zijn omzwervingen (al zijn verblijfplaatsen passeren de revue), zijn littekens, zijn mislukkingen, zijn geluk. Wie zijn werk wat kent en ervan houdt, vindt vele elementen terug in dit boek dat diepmenselijk is.

Het is dus niet ‘nieuw’, maar toch verrijkend. Indirect leren we een en ander over zijn eerste echtgenote waarvan recent een tweede bundel verhalen verscheen: Lydia Davis – te lezen!! –, en meer direct over Mme Auster 2, Siri Hustvedt, eveneens een ‘grote Madam’ in de Amerikaanse literatuur (Wat me lief was, bvb).

Een groot schrijver die aantoont dat hij ook maar een mens is  nu hij de winter van zijn leven binnengaat. Ik vond het hartverwarmend.

                                

Bijdrage door Luc

Mooie beelden (6)

Leestips (19)

In de Westhoek valt regelmatig de naam van Marguerite Yourcenar. Wij waren het voorbije  weekend in het Frans-Vlaamse Cassel. Als stadje al de moeite van een bezoekje waard, al was het maar voor het onvlaamse binnenrijden van deze ‘stad boven op de heuvel’. Een bizarre mengeling van kasseien en haarspeldbochten.
Sinds enkele jaren is daar een prachtig Musée de Flandre in een schitterend gerestaureerd gebouw. Nu loopt er een mooie tentoonstelling met oud-Vlaamse kunstwerken die Marguerite Yourcenar inspireerden voor onder andere L'Oeuvre au Noir (Het Hermetisch Zwart).

Schitterende werken van onder meer Pieter Bruegel (de jongere) en Jeroen Bosch, bijeengebracht uit alle uithoeken van de wereld, verplaatsen ons in de boeiende wereld van dit prachtige boek. (zie ook de Standaard der Letteren van 2 november,  blz.  L10). Waarom dit boek niet eens (her)lezen en daarna de tentoonstelling bezoeken? Mooi te combineren met een bezoekje aan authentieke Vlaamse cafés, waar lekkere lokale bieren geschonken worden - of Picon -, bijvoorbeeld bij het eten van Potjevlesch...

Bijdrage door Luc

Mooie woorden (15)

Waar blijven ze ze halen, al die mooie woorden?

ze zijn er nog, maar niet meer met zovelen,

ze doen glimlachen en lampjes branden,

ze waren in ’t verleden en worden nog maar zelden

gekoesterd in het heden,

soms worden ze genoten met volle teugen,

maar ze leven alleen nog verder in ‘t geheugen.

Terbinst = ? dat ie ant zensen = ? was, tort = ? ie in nen bieënnest, en tons = ? moest ie ziere = ? wigluupn= ?, moir een strollebie = ? stroldeg’em = ? toch ip zeen bakuis = ? en twas ochiere = ? mier dan een bietse = ?, zan.

Leestips (18)

1914 staat voor de deur. 11 november  nog meer. Dan denken velen, terecht, aan de Westhoek. Wij waren enkele dagen in Kemmel, en toerden daar wat rond. Voor wie dit ook van plan is (of niet) kan ik een prachtig boek(je) aanraden, dat allicht niet makkelijk te vinden is : De Troost van Schoonheid. De literaire Salient (Ieper 1914-1918)  van Piet en Wim Chielens (Globe - Radio1 1996, 204 p).

Deze twee broers, geboren in Reningelst, en nog steeds woonachtig in de streek, zijn beiden gepassionneerd door wat daar tijdens die oorlogsjaren van WO I gebeurd is. Piet Chielens is trouwens conservator en bezieler van het In Flanderns Fields museum te Ieper, en (mede)organisator van 'Vredesconcerten Passendale'.

Het boek  is een briefwisseling tussen de 2 broers over het drama (de drama's) van vooral de Engelse soldaten ( twintigers!!). Het is in feite een ontdekkingstocht van plaatsen, maar ook van geschreven bronnen, die ons een inzicht geeft in de waanzin van die 4 jaren loopgravenoorlog met zijn (honderd)duizenden doden. Wij kijken vooral door de bril van heel wat Engelse officieren die in gedichten en brieven eerst hun dadendrang, en gaandeweg hun afgrijzen en wanhoop uitschrijven/uitschreeuwen. Echt een boek dat doet griezelen! (weg met de fake halloween !!!!).

Maar zoals de titel al aangeeft, wordt ook troost geput, en aangereikt, en wel in de schoonheid. Ik las het boek als een oproep tot weerstand tegen blind en dwaas patriottisme met als wapen de cultuur, de poëzie. Vanuit 'diepten van ellende' tot de vastberaden wil om via schoonheid de les te leren: niet vergeten, blijvend herinneren, en met het 'wapen' van de cultuur (o.a. muziek - dank U, Wannes, en vele anderen) te strijden - al het mogelijke te doen - voor een samenleven in vrede en samenhorigheid.

Een aanrader, die bovendien zin geeft om wat we hebben aan getuigenissen te lezen. Binnenkort dus meer hieromtrent.

Bijdrage door Luc