woensdag 5 oktober 2022

15 september 2022

De bekeerlinge Stefan Hertmans

De Noormandochter Vigdis Adelaïs woonde rond 1100 in het Franse Monieux in de Provence, de plek waar auteur Stefan Hertmans vandaag een buitenverblijf heeft. De christelijke Vigdis valt in liefde met de joodse jongeman David. Wat in die tijden geen pas maakte, wat dacht je. Voor een schrijver geen betere aanleiding dan zo’n onmogelijke en tragische liefdesgeschiedenis, want dat ze zullen moeten vluchten, dat is wel zeker. Temeer, een gemengd huwelijk, geen haar op het hoofd van de Noorman dat daar vrede mee zou nemen. Dat zie je van hier. En nog duizendmaal erger is dat ze zich laat bekeren tot het jodendom.

Hertmans haalt er historische bronnen en teksten bij om haar vlucht redelijk gedetailleerd te reconstrueren en haar geschiedenis tot leven te brengen. Zo beschrijft hij met veel bravoure haar reizen door Frankrijk. David en Adelaïs komen onder andere terecht in Narbonne, alwaar ze na korte tijd worden opgejaagd door bloeddorstige kruisvaarders die Jeruzalem zo nodig willen bevrijden van moslims en joden. Iets waartoe paus Urbanus den tweede heeft opgeroepen. Stel je voor dat een paus tot zoiets oproept, maar hij heeft dat echt gedaan, en velen zijn hem daarin blindelings gevolgd.

Hertmans weeft verleden en heden slim door elkaar met pogroms, kruistochten, overblijfselen van oude joodse synagogen en nederzettingen. Vanzelfsprekend behoeft dit verhaal ook de nodige toevoeging van zijn verbeelding. Iets wat hij met verve doet. En zo brengt hij de vrouw helemaal tot leven en reconstrueert hij haar levensverhaal.

De bekeerlinge gaat niet alleen over een veroordeelde liefde in de donkere middeleeuwen, maar tevens over migratie, het vluchtelingenprobleem, antisemitisme en vooral ook godsdienstwaanzin. Religieus fanatisme als oorzaak van ontzettend veel kwaad in de wereld. Ook toen al, waarom verschieten we daar niet van?

De bekeerlinge is zeer beeldend, knap geschreven en goed gedocumenteerd. Een dramatisch verhaal in een passende poëtische stijl. Een meerderheid van Leesgegroet las dit boek met veel goesting en enthousiasme, al was niet iedereen daarvan doordrongen. Beter dan Oorlog en Terpentijn volgens sommigen, te weinig begeesterend volgens anderen. Ook de afwisseling tussen de vertelling in het verleden en de hedendaagse toevoegingen werden niet door iedereen even goed gesmaakt. Conclusie Leesgegroet: een goed boek, maar nu ook weer geen topper.

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten