Zijn bloedige plan van Graeme
Macrae Burnet valt met de deur in huis: de 17-jarige boerenzoon Roderick
Macrae heeft een drievoudige moord gepleegd in het dorpje Culduie in de Schotse
Highlands en pleit schuldig. Het jaar is 1869 en het dorp wordt op een feodale
manier bestuurd door de rentmeester van de landeigenaar. Roderick blijkt als
beste leerling van de school meer in zijn mars te hebben, maar hij aanvaardt
zonder veel tegenspartelen zijn lot als boer. Sinds zijn moeder is gestorven,
heerst de vader met strakke hand over de familie. Het boeren brengt alles samen
niet veel op, te weinig haast om te overleven. Was dat zo in die tijd of
heiligt het doel van het boek dit middel? Het is een vraag die meermaals opkomt
bij het lezen van dit boek.
Als de bruut Lachlan
Mackenzie tot nieuwe rentmeester wordt verkozen, wordt de situatie nog wat
penibeler. Vooral voor het gezin Macrae, want tussen die twee botert het van
geen kanten. Het begint met kleine pesterijen, gaat over in broodroof en zelfs
de verkrachting van de dochter des huizes, en eindigt in de uithuiszetting. Als
Roderick midden al dat gewoel dan ook nog valt voor de mooie ogen van
Mackenzie’s dochter, is het hek helemaal van de dam.
Op aanraden van zijn
advocaat schrijft Roderick, ondertussen opgesloten in de gevangenis, de
gebeurtenissen neer die hebben geleid tot de moorden. Deze persoonlijke
memoires, die het eerste deel van het boek vormen, geven inzicht in zijn persoonlijkheid,
leefomstandigheden en drijfveren. Het tweede deel zijn verslagen van kranten,
rechtbank, artsen en getuigen. Op die manier wordt er vanuit verschillende
invalshoeken ingezoomd op de samenleving in het Schotland van de negentiende
eeuw. Als toemaatje stappen we ook nog mee in de – tamelijk schokkende –
kinderschoenen van de psychologische wetenschap.
Door de diverse oogpunten
wordt dit een interessant boek, maar hier en daar is het ook wat karikaturaal,
zeker wat het armoedige leven van de boer betreft, de pesterijen van de
opzichter, de uitzichtloosheid van Rodericks leven en zijn al of niet ontoerekeningsvatbaarheid.
Al bij al een
lezenswaardig boek, maar om het nu op de shortlist van de Man Bookerprijs te
zetten, dat is wat overdreven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten