vrijdag 28 september 2012

Leestips (16)

De oude koning in zijn rijk van de Oostenrijker Arno Geiger is een open, onbevangen en punctueel verslag van de mentale aftakeling van de vader van de schrijver, dat je haast van dag tot dag kunt volgen. Zijn geheugen verschrompelt gaandeweg, de verwarring neemt het over, het verleden vervaagt en de toekomst wordt een angstaanjagend vraagteken.

In de jaren dat de Oostenrijkse auteur zijn vader bezoekt, noteert hij flarden van gesprekken, gedachten en ideeën. Hij neemt waar, beschouwt en beschrijft met een zeer scherpe blik, maar evengoed met een groot inlevingsvermogen en mededogen. Soms is het grappig, maar vaker is het pijnlijk. Na het eerste onbegrip  – het strenge “Laat je alsjeblieft niet zo gaan” van de kinderen aan hun vader vóór ze begrepen dat Alzheimer haar greep op de man alsmaar verstevigde – groeit het besef dat ze moeten leren omgaan met hun veranderende vader. Het is een omkering van de verhouding ouder-kind. De aanvaarding voorbij, ontstaat er een nieuwe ontdekkingsreis die de auteur met ons deelt. Hij gaat de harde waarheid van de dementie niet uit de weg, maar slaagt erin positief te blijven. Hij kijkt voorbij de beperkingen die de ziekte oplegt aan zijn vader. Ook de aftakeling is een deel van het leven, al is die in onze cultuur bijna het laatste taboe geworden.

Een verbluffend mooi boek is dit over de vergankelijkheid en kwetsbaarheid van de mens, met rake zinnen zoals deze: “Hij was veranderd, zijn bedrukte gelaat straalde geen wanhoop meer uit vanwege zijn vergeetachtigheid, maar vanwege de grote ontheemdheid van iemand voor wie de hele wereld vreemd geworden was”, en deze: “Als het eenmaal zo is dat een vader zijn kinderen verder niets kan bijbrengen, dan tenminste nog wat het betekent oud en ziek te zijn.”

Bijdrage door Ann Vanmaercke en Jo

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten