zondag 30 april 2017

19 april 2017



In het Frankrijk van 2022 komt een moslimpartij aan de macht, die de aloude Franse samenleving naar haar hand zet. Dat is het uitgangspunt van Onderworpen van Michel Houellebecq.
François is een universiteitsprofessor die zich op leven en werk van Joris-Karl Huysmans heeft gestort, een Frans auteur die zich op het eind van zijn leven tot het katholicisme bekeerde. Zoals wel vaker in het werk van Houellebecq worstelt zijn hoofdfiguur met moeilijke seks en de totale eenzaamheid. Maar dat is niet het enige. Met de onveiligheid op straat, de etnische rellen, de zielloze seks en de zucht naar zingeving schetst Houellebecq een nogal karikaturaal beeld van een samenleving in verval. Een gedegen beeld van de politieke of sociologische realiteit krijgen we echter niet. Veeleer bespeelt hij de angsten van de westerse mens door in te zoemen op afkeer, mistroostigheid en verwaarlozing in een koude wereld.
De volgende stap is dan logischerwijs de verlossing, en die gebeurt door de moslimpartij van de nieuwe president Ben Abbas, die een gematigd, haast blank profiel krijgt aangemeten. Onder hem is er minder criminaliteit, vrouwen verhullen zich, wat tot kalmte en rust leidt, universiteiten worden geïslamiseerd, en op het einde bekeert François zich tot de islam, die op die manier zijn job behoudt en een perspectief op polygame relaties krijgt. Welaan dan.
Het boek heet een provocatie te zijn. Onze westerse samenleving deugt niet langer en wordt vervangen door een islamitisch systeem. Het boek suggereert dat het ook beter is, maar de prijs die daarvoor moet worden betaald, is hoog: onderwerping. Aan de islam, (de vrouw) aan de man, aan de sharia. Houellebecq spiegelt Frankrijk een toekomstscenario voor van een karikaturale islam als een vanzelfsprekend en aanlokkelijk model en als medicijn tegen het decadente westen.

Het boek bracht met zo’n onderwerp wat ervan te verwachten viel: veel discussie, debat, gedachtewisseling. Heel interessant allemaal, maar over een zaak waren we het tamelijk roerend eens: het boek gaat niet echt diep. Oorzaken en gevolgen worden niet uitgepuurd. Alleen de provocatie blijft over, en dat is toch wat minnetjes. Leuk voor een discussieavond, maar onvoldoende als leeservaring. Geen topper dus, zo vond de grote meerderheid van Leesgegroet.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten