De Iraanse automonteur Memed strandt in de jaren 80 met zijn dove en zieke dochtertje Tala in Nederland waar hij asiel aanvraagt en ook krijgt. Hij belandt in het dorp Zalk in Overijssel, waar hij een huis vlakbij de kerk krijgt toegewezen, en in een garage aan de slag kan met het opknappen van een oldtimer. In zijn moeizame integratieproces wordt hij bijgestaan door de tolk Lina en koster Catherina. In het asielzoekerscentrum in Apeldoorn ontmoet hij Pari, die wegloopt van haar man en het eerst met haar leraar Jaap en nadien met journalist Harold aanlegt. Haar ouderwetse ex-man kan dat allemaal niet aanzien en steekt haar neer, waarna ze in een coma belandt. Ook Klazien, de kruidenvrouw met de papegaai, de oude Syrische kolonel die zijn vrouw in de steek laat omdat hij niet kan aarden, en de Egyptische tekenaar Khalid, die trouwt met barvrouw Iris, maar op de hielen wordt gezeten door twee homofielen, voor wie hij portretten maakt, bevolken deze roman. Twaalf oude mannen verzamelen elke dag bij de boekhandel, maar worden daar niet lang getolereerd. Het komt er tot een rel als de politie hen wil verwijderen.
Zo worden de twee oorspronkelijk ver uit elkaar liggende werelden van Nederlanders en allochtonen steeds meer met elkaar verstrengeld. En dat gaat natuurlijk niet vanzelf. De ergernissen en spanningen in Nederland stijgen, racisme en vreemdelingenhaat groeien, er zijn de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh, en de opkomst van de PVV met Geert Wilders.
Kader Abdolah heeft de evolutie van de versmelting van oorspronkelijk en allochtoon Nederland proberen te vatten met dit boek, en slaagt daar ook in. Waar in het begin de allochtonen worden verwelkomd en vriendelijk bejegend, groeit doorheen het verhaal het wantrouwen, het misprijzen en de haat. En waar allochtonen aanvankelijk erg veel moeite hebben met het aanvaarden van het Westers denken en leven, verandert dat (voor een aantal) gaandeweg in begrip. Eigenlijk komt het voor beide zijden neer op het overbruggen van een hoop cultuurverschillen, waarvoor een portie goodwill, respect en tolerantie nodig zijn.
Leesgegroet vond het boek over het algemeen wel goed, maar niet uitstekend. Het behandelt een aantal grote problemen van allochtonen zoals huisvesting, taal, thuisachtergrond, racisme, maar dat gebeurt allemaal wat te wijdlopig, waardoor het geheel redelijk oppervlakkig blijft. Er lopen ook wat te veel personages rond en dat maakt het moeilijk om te volgen. Het voelt aan alsof de auteur via zijn personages zowat alle vluchtelingenproblemen te hoop heeft gegooid, maar er verder niet naar omkijkt. Daardoor mist het diepte, spanning en panache.
Positief is wel de inkijk in het migratieverhaal vanuit de migrant, want veel van dit boek is geïnspireerd op Abdolahs eigen ervaring met het integreren in de Nederlandse maatschappij. Alleszins is het een hot topic, en dat zal het wellicht nog wel enige tijd blijven. Maar hét standaardwerk over dé migrant, dat is dit boek toch ook weer niet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten